Wystawa "Od Wyszehradu do Wyszehradu" opracowana została przez Archiwum Polskiej Akademii Nauk. Przedstawia wspólną historię czterech państw: Polski, Węgier, Czech i Słowacji. Klamrą spinającą ten wycinek historii jest Wyszehrad - niegdyś miejsce słynnych zjazdów, podczas których spotykali się królowie Polski, Czech i Węgier, a w XX wieku miejscem utworzenia Grupy Wyszehradzkiej.

- To próba skrótowego zobrazowania rozwoju stosunków politycznych, handlowych i kulturalnych między państwami tworzącymi dzisiejsza Grupę Wyszehradzką, począwszy od średniowiecznych zjazdów władców; Kazimierza Wielkiego, Jana Luksemburczyka i Karola Andegaweńskiego w 1335, 1338 i 1339 roku, a skończywszy na współczesnym spotkaniu prezydentów - Polski Lecha Wałęsy, Czechosłowacji Vaclava Havla i premiera Węgier Józsefa Atalla - w lutym 1991 roku. Wedy podpisana została Deklaracja o współpracy Rzeczypospolitej Polskiej, Czeskiej i Słowackiej Republiki Federacyjnej i Republiki Węgierskiej - przypomniał Bolesław Bara, wprowadzając obecnych na wernisażu w historyczny aspekt wystawy.

Na ponad 20 tablicach przypomniano wydarzenia historyczne i społeczne, wspólne dla Państw Wyszehradzkich. To wojny z Turcją osmańską, powstania narodowo-wyzwoleńcze, II wojna światowa, opór wobec władz komunistycznych po 1945 roku, czy przełomowy rok 1989. Ale to także święci wspólni władcy, królewskie insygnia, władczynie, uniwersytety bohaterowie narodowi, kontakty handlowe, czy sztuka. Ekspozycja opiera się głównie na archiwaliach zgromadzonych w archiwach czeskich, polskich i słowackich.

Wystawa zainaugurowana została w lutym 2016 oku w Warszawie, w Pałacu Staszica, siedzibie Polskiej Akademii Nauk. Ekspozycja ma charakter objazdowy. Była już pokazywana na zamku w Starej Lubowni na Słowacji, na Węgrzech, w kilku miastach w Polsce, ale i w Indonezji, czy Estonii.

Grzegorz Watycha dziękował Adrianowi Kromce, którego wskazał jako inicjatora przygotowania tej wystawy - za pokazanie "wspólnej drogi do wolności naszych państw". - Ta wystawa pokazuje i przypomina, że mamy wspólną historię i jak wiele nas łączy - dodał burmistrz Nowego Targu.

W imieniu primatora Kieżmarku, głos zabrał Karol Gurka. Samorządowiec ze Słowacji szczególnie zaakcentował obecną współpracę - nie tyle na poziomie krajów, co samych miast. Jak mówił - współpraca między Nowym Targiem, a Kieżmarkiem jest wyjątkowo satysfakcjonująca. Nazwał Nowy Targ najlepszym miastem partnerskim Kieżmarku, a samą współpracę - "piękną". Vice-primator Kieżmarku życzył mieszkańcom Nowego Targu wielu powodów do radości.

Aspekt współpracy polsko-słowackiej na poziomie regionalnym podniósł także w swoim wystąpieniu wicestarosta powiatu nowotarskiego - Bogusław Waksmundzki. Jako przewodniczący Rady Związku Euroregion "Tatry" stwierdził, że przedstawiciele pozostały kilkunastu euroregionów - zazdroszczą tego jak dobrze układa się wspólne działanie na pograniczu polsko-słowackim.

Otwarciu wystawy towarzyszył występ zespołu góralskiego Mali Hyrni.

s/